Οι κρίσεις πανικού είναι αγχώδεις διαταραχές που προκύπτουν ξαφνικά και έχουν ακραία και έντονα ψυχοσωματικά συμπτώματα. Μπορούν να διαρκέσουν από λίγα λεπτά έως και μερικές ώρες. Το διάστημα αυτό είναι αρκετά επώδυνο για αυτόν που βιώνει μια κρίση πανικού για πρώτη φορά, καθώς δεν μπορεί να αντιληφθεί τι του συμβαίνει και για ποιον λόγο αισθάνεται κατά αυτόν τον τρόπο.
Ο ασθενής εκείνη την στιγμή έρχεται αντιμέτωπος με τους φόβους του, το παράλογο και τον πανικό. Οι πρώτες σκέψεις που έρχονται στο μυαλό του είναι πως παθαίνει έμφραγμα, εγκεφαλικό ή ότι οδηγείται στην τρέλα. Σκέψεις που φέρνουν τον ασθενή στο κατώφλι των καρδιολόγων και των παθολόγων, μέχρις ότου να διαπιστωθεί πως όλο αυτό που συμβαίνει δεν είναι παθολογικό, αλλά μια ανισορροπία του εγκεφάλου και ενός είδους ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής. Συχνές και επαναλαμβανόμενες κρίσεις οδηγούν σε διαταραχή άγχους.
Στατιστικές μελέτες δείχνουν πως το 4% του γενικού πληθυσμού υποφέρει από κρίσεις πανικού, με τις γυναίκες να κατέχουν τα πρωτεία έναντι των ανδρών. Οι κρίσεις ξεκινούν να κάνουν την εμφάνιση τους στην ηλικία των 20 με 25 ετών. Μια κρίση πανικού μπορεί να είναι αποτέλεσμα έντονου άγχους, ανησυχίας, θλίψης ή ακόμη και σύμπτωμα κατάθλιψης.
Συμπτώματα κατά την διάρκεια μιας κρίσης
Σωματικά:
Ψυχολογικά:
Το πρώτο και πιο έντονο σύμπτωμα που έχει αναφερθεί, είναι η αίσθηση έλλειψης οξυγόνου. Ουσιαστικά αυτή είναι και η αιτία που ακολουθούν τα υπόλοιπα συμπτώματα. Όταν κάποιος λοιπόν αισθάνεται πως το οξυγόνο που χρειάζεται ο οργανισμός για να αναπνεύσει δεν είναι αρκετό, ξεκινά τις αναπνοές με μεγαλύτερη συχνότητα και ταχύτητα. Τότε έχουμε το φαινόμενο του υπεραερισμού. Ο υπεραερισμός έχει την ιδιότητα να μεταβάλλει την ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα στον οργανισμό. Με άλλα λόγια, επηρεάζεται η χημική σύσταση του αίματος με αποτέλεσμα να ακολουθούν συμπτώματα όπως ίλιγγοι και ταχυκαρδίες (συμπτώματα κρίσεων πανικού). Για αυτό και οι επιστήμονες επισημαίνουν, πως τα πρώτα 3 λεπτά είναι τα πιο σημαντικά στη διαχείριση της.
Μπορεί μια κρίση άγχους να έρχεται ξαφνικά, ωστόσο ποτέ δεν είναι αναίτια. Συμπεράσματα ψυχοθεραπειών σε άτομα που έχουν υποστεί κρίσεις πανικού δείχνουν, πως αυτές οι αγχώδεις αντιδράσεις οφείλονται σε εσωτερικές συγκρούσεις, όταν δηλαδή τα θέλω, συγκρούονται με τα πρέπει. Η απώλεια ενός προσώπου, ένα μεταβατικό στάδιο (γάμος, πανελλαδικές), το υπερβολικό άγχος μπορούν να πυροδοτήσουν μια κρίση πανικού. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτών που βιώνουν κρίσεις είναι η καταπίεση των συναισθημάτων τους.
Υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων, περίπου 40% που βιώνει κρίσεις πανικού κατά την διάρκεια της νύχτας. Ο ασθενής ξυπνά απότομα και χωρίς αιτία με έντονα τα συμπτώματα της δυσφορίας και του φόβου. Έπειτα ακολουθούν τα σωματικά και ψυχικά συμπτώματα που αναφέραμε πιο πάνω, δηλαδή, ταχυκαρδία, ζαλάδα, ρίγος, αίσθηση του θανάτου και τον φόβο πως οδηγείται στην τρέλα. Συχνά το άτομο αυτό σηκώνεται από το κρεβάτι και αναζητά βοήθεια.
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που υπάρχουν και εισαγωγές στα επείγοντα τμήματα των νοσοκομείων. Συμβαίνουν κυρίως έπειτα από μια έως τρεις ώρες ύπνου. Οι νυχτερινές κρίσεις έχουν σαν αποτέλεσμα την αποφυγή του ύπνου, μήπως και ξανασυμβούν, κάτι που επιδεινώνει τη συχνότητα τους.
Μετά την πρώτη κρίση οι ασθενείς κυριευμένοι από φόβο και πανικό αδυνατούν να διακρίνουν πότε μια σωματική διέγερση είναι φυσιολογική και πότε όχι, με συνέπεια οι σκέψεις αυτές να γίνονται αφορμή για μια νέα κρίση πανικού. Στην προσπάθεια τους να καταπολεμήσουν το άγχος, έχουν υιοθετήσει κάποιες τεχνικές όπως για παράδειγμα, να κοιμούνται με ανοιχτό το φως ή την τηλεόραση.
Πολλές φορές καθυστερούν να κοιμηθούν ή δεν κοιμούνται καθόλου. Συνήθειες που προκαλούν προβλήματα στην καθημερινότητα τους. Οι νυχτερινές κρίσεις αντιμετωπίζονται με θεραπευτική αγωγή, αφού οφείλονται καθαρά σε διαταραχή των ουσιών του εγκεφάλου.
Οι κρίσεις πανικού πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα και αποτελεσματικά, σε αντίθετη περίπτωση είναι πολύ πιθανό να παρουσιαστούν επιπλοκές, που ενδεχομένως να μεταβάλλει εντελώς την καθημερινότητα του ατόμου για την υπόλοιπη ζωή του.
Συχνές επιπλοκές είναι:
Όταν αισθανθείτε τα συμπτώματα να σας καθ υποβάλλουν, προσπαθήστε να μείνετε ψύχραιμοι και χαλαροί, αναπνεύστε αργά, βαθιά και με ρυθμό. Η αυθυποβολή βοηθά επίσης αρκετά. Πολλές φορές, η τοποθέτηση μιας σακούλας (χάρτινης ή πλαστικής) στο στόμα και τη μύτη και αναπνέοντας μέσα σε αυτή, μπορεί να φανεί χρήσιμη, καθώς η διαδικασία αυτή επαναφέρει τα επίπεδα διοξειδίου του οργανισμού στις φυσιολογικές τιμές.
Οι κρίσεις πανικού μπορούν να θεραπευτούν σε ένα αρκετά ικανοποιητικό ποσοστό. Οι ασθενείς έπειτα από μια περίοδο ψυχοθεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής είναι σε θέση να συνεχίσουν την καθημερινότητα τους έχοντας βέβαια μια μικρή αίσθηση ανησυχίας.
Ουσίες που δρουν στην θεραπεία των κρίσεων πανικού:
Μια εξελιγμένη και αποτελεσματική μέθοδος αντιμετώπισης των διαταραχών πανικού είναι, όπως την αποκαλούν, «η ψυχολογία προσωπικών δημιουργημάτων». Πρόκειται για μια διαδικασία στην οποία ο ασθενής καλείται από τον ψυχοθεραπευτή, να αναπτύξει τα συμπτώματα που βιώνει κατά την διάρκεια μια κρίσης, αφού πρώτα έχει ενημερωθεί για τη σημασία των συμπτωμάτων.
Έπειτα του δείχνει τρόπους διαχείρισης και του εξηγεί πόσο παράλογες είναι οι φοβίες του. Με τον τρόπο αυτό η ιδέα της τρέλας και του θανάτου δίνουν την θέση τους σε λιγότερο τρομακτικούς λογισμούς. Στατιστικά το 90% των ασθενών χρειάστηκαν μόνο 12 συνεδρίες ψυχοθεραπείας των «προσωπικών δημιουργημάτων» ώστε να απαλλαγούν από τον εφιάλτη των κρίσεων πανικού, ενώ το 75% σταμάτησε να εμφανίζει κρίσεις ύστερα από έναν χρόνο.
Η κρίση πανικού πολλές φορές μπορεί να λειτουργήσει θετικά, αφού δρα ως προειδοποιητικό «καμπανάκι» και βοηθά να αντιληφθούμε πως ο οργανισμός πλησιάζει στα όρια του. Τότε απαιτείται η απαραίτητη προσοχή για να αποβάλλουμε την πίεση που έχει συσσωρευθεί και να επανέλθουμε σε φυσιολογικούς ρυθμούς.
Τέλος, ας κλείσω με αυτό. Ο Τσαρλς Δαρβίνος φημολογείται πως υπέφερε από έντονη διαταραχή πανικού (πολλές και συχνές κρίσεις πανικού), η οποία δεν του επέτρεπε συχνές εξόδους από το σπίτι. Έλεγε λοιπόν, πως το να βρίσκεσαι σε κατάσταση «συναγερμού» στο μεγαλύτερο μέρος της καθημερινότητας σου, ήταν ένδειξη ενός εξαιρετικά εξελιγμένου όντος. Τα συμπεράσματα δικά σας!
Του αρθογράφου
Ένα διατροφικό μοντέλο που εγγυάται πως μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο θανάτου των ασθενών με νόσο Πάρκινσον φαίνεται πως βρήκαν οι επιστήμονες
Αυτά είναι τα τρία πολύ αποτελεσματικά βήματα που μπορούμε να κάνουμε για να απαλλαγούμε από την ενοχλητική παλινδρόμηση του περιεχομένου του στομάχου προς τον οισοφάγο
Τι λένε οι ειδικοί σχετικά με την επαναμόλυνση από την νόσο COVID-19;
