Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D είναι:

• Τα λιπαρά ψάρια (π.χ. σαρδέλα, ρέγκα, σολομός, σκουμπρί)
• Το συκώτι
• Ο κρόκος αυγού
• Τα μανιτάρια
• Τα γαλακτοκομικά προϊόντα
• Το μουρουνέλαιο

Επίσης, βιταμίνη D προστίθεται σε κάποια προϊόντα (π.χ. δημητριακά πρωινού, χυμούς), εμπλουτίζοντάς τα.

Η βιταμίνη D είναι ζωτικής σημασίας και δυστυχώς η έλλειψή της αποτελεί ένα συχνό πρόβλημα ήμερα, σε ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο. Το παράδοξο είναι ότι ενώ στην Ελλάδα αναμέναμε πιο αισιόδοξα αποτελέσματα αφού ζούμε σε μια από τις πιο ηλιόλουστες περιοχές του πλανήτη, η βιβλιογραφία μας διαψεύδει. Σε μελέτες που έγιναν στον Ελληνικό πληθυσμό, φάνηκε πως 1 στους 2 ενήλικες, έχουν έλλειψη βιταμίνης D, μια κατάσταση αισθητή και στην πλειοψηφία παιδιών και ατόμων τρίτης ηλικίας. Δεν υπάρχει κάποια σαφής εξήγηση για το παραπάνω παράδοξο, υπάρχουν όμως κάποιες υποθέσεις, όπως ότι οι άνθρωποι περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας σε κλειστούς χώρους και πως όταν εκτίθενται στην ηλιακή ακτινοβολία συνθέτουν ανεπαρκείς ποσότητες βιταμίνης D, λόγω της χρήσης αντηλιακού το καλοκαίρι και του υπερβολικού ρουχισμού τον χειμώνα. Τέλος, και η διαιτητική πρόσληψη της βιταμίνης έχει μειωθεί, π.χ. ο σημερινός Έλληνας δεν καταναλώνει την απαραίτητη ποσότητα λιπαρών ψαριών εβδομαδιαία. Για τον προσδιορισμό των επιπέδων βιταμίνης D στον οργανισμό χρησιμοποιείται η μέτρηση της συγκέντρωσης 25-υδρόξυ-βιταμίνης-D [25 (OH) D] στον ορό αίματος. Ο συγκεκριμένος δείκτης αντανακλά τη συνολική πρόσληψη της βιταμίνης που προέρχεται από: τρόφιμα, έκθεση στον ήλιο και συμπληρώματα. Τα φυσιολογικά/επαρκή επίπεδα στο αίμα είναι από 30-50 ng/mL, ενώ μιλάμε για ανεπάρκεια ή έλλειψη όταν τα επίπεδα της βιταμίνης είναι < 30 ng/mL ή < 20 ng/mL, αντίστοιχα.

Η παχυσαρκία, δηλαδή η μη φυσιολογική συσσώρευση λίπους που έχει δυσμενή αποτελέσματα για την υγεία, έχει βρεθεί από πολλές μελέτες πως συνδέεται άμεσα με την έλλειψη βιταμίνης D. Μάλιστα, η συχνότητα εμφάνισης ανεπάρκειας βιταμίνης D έχει βρεθεί ότι είναι 35% υψηλότερη σε παχύσαρκα άτομα, ανεξάρτητα από την ηλικία. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες αιτιολόγησης του παραπάνω φαινομένου. Καταρχάς, φαίνεται πως τα παχύσαρκα άτομα, λόγω χαμηλής κοινωνικής αποδοχής εκτίθενται ελάχιστα στον ήλιο (φοράνε ρούχα που καλύπτουν σχεδόν όλο τους το σώμα, δε συμμετέχουν σε δραστηριότητες εκτός σπιτιού, κ.ά.) με αποτέλεσμα να μην συνθέτουν την απαραίτητη ποσότητα βιταμίνης D. Όμως μια πρόσφατη μελέτη, κατέστησε ανεπαρκή την παραπάνω θεωρία.

Μια δεύτερη θεωρία που φαίνεται να εξηγεί καλύτερα το φαινόμενο, υποστηρίζει η χοληκαλσιφερόλη

(βιταμίνη D3) που προσλαμβάνεται από την τροφή ή παράγεται από την ηλιακή ακτινοβολία, εγκλωβίζεται στα λιποκύτταρα, χωρίς να προλάβει να μετατραπεί στην ενεργή μορφή της (καλσιτριόλη). Μάλιστα στα παχύσαρκα άτομα παρατηρείται αυξημένη δραστικότητα του ενζύμου που μετατρέπει την βιταμίνη D στην ενεργή μορφή της στα λιποκύτταρα, το οποίο αντικατοπτρίζει την αυξημένη τοπική χρήση της από τον λιπώδη ιστό. Έτσι τα επίπεδα στο αίμα και οι αποθήκες της βιταμίνης D εξαρτώνται άμεσα από το υπερβάλλον λίπος στο σώμα μας. Ενδιαφέρον είναι πώς το παραπάνω φαινόμενο είναι αμφίδρομο. Πιο συγκεκριμένα, σε μελέτες έχει φανεί πως ο σχηματισμός λιπώδους ιστού αναστέλλεται από τη βιταμίνη D. Αντίθετα η έλλειψη αυτής ενισχύει τη λιπογένεση μέσω της αύξησης των επιπέδων της παραθορμόνης και την αυξημένη απορρόφηση ασβεστίου από τα λιποκύτταρα. Άρα η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο για έλλειψη σε βιταμίνη D, αλλά και το αντίστροφο.

Πηγή: www.nutriclinic.gr