Η αρτηριακή πίεση του αίματος στον φυσιολογικό οργανισμό διατηρείται σε στενά πλαίσια λόγω αποτελεσματικών μηχανισμών αυτορρύθμισης. Επειδή δεν μπορούμε να μετρήσουμε άμεσα και ενδαρτηριακά την αρτηριακή πίεση χρησιμοποιούμε επιφανειακά όργανα καταγραφής της πίεσης, τα πιεσόμετρα.
Πριν μια δεκαετία περίπου, η Ιατρική έδινε έμφαση μόνο σε μετρήσεις αρτηριακής πίεσης στο ιατρείο, με βάση τις οποίες στη συνέχεια γίνονταν η αξιολόγηση και η δόμηση των θεραπευτικών προγραμμάτων. Τα δεδομένα άλλαξαν ωστόσο τόσο εξαιτίας της εισαγωγής αξιόπιστων ηλεκτρονικών πιεσόμετρων ευρείας χρήσης όσο και μετά από νέες μελέτες που ανέδειξαν το σημαντικό ρόλο που έχει η διατήρηση φυσιολογικών τιμών αρτηριακής πίεσης στο πραγματικό καθημερινό μας περιβάλλον.
Τι ξέρουμε σήμερα:
Τα νέα οικιακά πιεσόμετρα είναι αξιόπιστα σε σημαντικό βαθμό, όταν χρησιμοποιούνται σωστά ωστόσο οι μετρούμενες τιμές της πίεσης υποεκτιμώνται ελαφρώς με αποτέλεσμα οι μετρήσεις που λαμβάνονται στο ιατρείο να μην είναι ταυτόσημες με τις μετρήσεις που καταγράφονται στο σπίτι. Το πρόβλημα περιπλέκεται με το φαινόμενο της υπέρτασης της άσπρης μπλούζας κατά το οποίο ενώ ο ασθενής δεν έχει υψηλή αρτηριακή πίεση στον πραγματικό του χώρο, παρουσιάζει αυξημένες τιμές όταν επισκέπτεται ιατρό λόγω άγχους και επίσης με το φαινόμενο της κεκαλυμμένης υπέρτασης κατά το οποίο ενώ ο ασθενής έχει αρτηριακή πίεση στον χώρο του αλλά χαλαρώνει στο ιατρείο με αποτέλεσμα ψευδώς χαμηλές τιμές. Έτσι οι μετρήσεις στο ιατρείο και στο σπίτι αλληλοσυμπληρώνονται και μας δίνουν σημαντικά δεδομένα για το σύνολο των πιέσεων υπό το οποίο λειτουργεί ο οργανισμός του εξεταζόμενου.
Σημαντικά συμπληρωματικά δεδομένα δίνει και το holter 24ωρης καταγραφής της αρτηριακής πίεσης, οπότε γίνεται καταγραφή και των αρτηριακών πιέσεων και κατά τη νύχτα.
Ο στόχος των μετρήσεων και η μελέτη των τιμών αποσκοπεί στο να εκτιμηθεί η πραγματική μέση αρτηριακή πίεση που επικρατεί στον οργανισμό στο φυσικό επαγγελματικό οικογενειακό και προσωπικό περιβάλλον, στις πραγματικές συνθήκες ζωής του. Αυτό είναι σημαντικό διότι ακόμη και σε περίπτωση μικρών σταθερών αυξήσεων της αρτηριακής πίεσης, οι αρτηρίες βλάπτονται σημαντικά και η θεραπεία της υπέρτασης είναι αναγκαία.
Ενώ οι περισσότεροι υγιείς κατά τα λοιπά ασθενείς με υπέρταση άσπρης μπλούζας δεν εμφανίζουν ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά και εγκεφαλικά επεισόδια, οι υγιείς κατά τα λοιπά ασθενείς με αυξημένες πιέσεις στον φυσικό τους χώρο (κεκαλυμμένη υπέρταση) , όπως καταγράφονται στα πλαίσια της 24ωρης τοποθέτησης holter πιέσεως, παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο για καρδιακά εγκεφαλικά επεισόδια στυτικά προβλήματα.
Αντίστοιχα οι περισσότεροι ασθενείς που εμφανίζουν αυξημένες τιμές πίεσης αμιγώς κατά τη νύχτα όπως καταγράφονται στα πλαίσια της 24ωρης καταγραφής επίσης εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο καρδιακών εγκεφαλικών επεισοδίων και στυτικής δυσλειτουργίας.
Η μελέτη της υπέρτασης, η εκτίμηση και διαχείριση του σχετικού αγγειακού καρδιακού εγκεφαλικού νεφρολογικού και στυτικού κινδύνου κινδύνου δεν περιλαμβάνει σήμερα μόνο ορισμένες μετρήσεις στο τεχνητό περιβάλλον του ιατρείου όπως παλιότερα, αλλά ένα σύνολο μετρήσεων στο φυσικό περιβάλλον του ασθενούς.
Dr Αναστασία Μοσχοβάκη
Ειδική Παθολόγος