Η φιλαναγνωσία καλλιεργείται και έχει… τα μυστικά της!
Θες το παιδί σου να αγαπάει το διάβασμα και τα βιβλία, όπως κάθε γονιός άλλωστε. Θέλεις να μάθει πώς εκεί μέσα κρύβονται εκπληκτικές λέξεις. Και πως υπάρχουν πιο όμορφοι «κόσμοι» από ότι αυτοί που παρουσιάζονται στην τηλεόραση. Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από τη φιλαναγνωσία.
Ο όρος «φιλαναγνωσία» παραπέμπει στη φιλική σχέση του αναγνώστη με το βιβλίο. Στόχος όμως δεν είναι μόνο η εξοικείωση του παιδιού με το βιβλίο. Είναι και η θετική του στάση απέναντι σε αυτό για αισθητική απόλαυση, συναισθηματική και γλωσσική καλλιέργεια, ενίσχυση της φαντασίας και της κριτικής σκέψης. Είναι κρίσιμο να αισθανθούν τα παιδιά ότι η ώρα της ανάγνωσης μάλιστα είναι μια διαφορετική στιγμή στη ζωή τους. Είναι μια ζώνη ελευθερίας, στην οποία μπορούν να εκφράσουν επιθυμίες, τάσεις, σκέψεις που σε άλλες ώρες ίσως είναι περισσότερο δύσκολο.
Σημαντικό είναι επίσης, ειδικά για τα μικρότερα παιδιά, να έρχονται σε επαφή με βιβλία. Να τα πιάνουν, να τα ξεφυλλίζουν, να μαθαίνουν, να αντλούν πληροφορίες από το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο. Έτσι θα ξέρουν πώς να διαλέξουν βιβλία σε ένα βιβλιοπωλείο ή μια βιβλιοθήκη.
Διαβάζοντας στα παιδιά παραμύθια από μικρή ηλικία, θα τους μάθεις να αγαπήσουν το διάβασμα. Έτσι θα χτίσεις αρχικά τη συνήθεια ώστε όταν μεγαλώσουν να το αναζητούν. Ακόμη και σε βρεφικές ηλικίες, οι ειδικοί συνιστούν οι γονείς να διαβάζουν στα παιδιά, ενώ εκείνα ψηλαφίζουν τα γράμματα και κοιτούν τις εικόνες. Επίσης, καλή ιδέα θα ήταν, όταν μαγειρεύεις να του προτείνεις να σου διαβάζει δυνατά τη συνταγή. Ή, να αναζητήσει αυτό από τα βιβλία μαγειρικής την αγαπημένη του συνταγή για να του την φτιάξεις.
Αν στο παιδί σου αρέσουν οι δεινόσαυροι, το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να κάνεις είναι να αγοράσεις βιβλία με δεινόσαυρους. Αν ενδιαφέρεται για κάποιο θέμα, άφησέ το να μάθει τα πάντα για αυτό! Οφείλεις να του παραχωρήσεις το δικαίωμα της προσωπικής επιλογής. Άλλωστε αναμφίβολα θα το απολαύσει περισσότερο όταν το έχει διαλέξει το ίδιο το παιδί.
Κάνε τη φιλαναγνωσία πράξη. Βλέποντάς σε το παιδί να διαβάζεις κι να απολαμβάνεις την παρέα ενός βιβλίο, θα εντυπωθεί η εικόνα αυτή στην μνήμη του. Θα το θεωρήσει φυσικό και θα το κάνει και το ίδιο. Μπορείτε να ορίσετε κάποια ώρα μέσα στη μέρα, που θα είναι για χαλάρωση με ένα αγαπημένο βιβλίο. Όσο κουρασμένο κι αν είναι, στο μυαλό του θα έχει πως αυτός είναι όντως ένας τρόπος για να αποφορτιστεί.
Σίγουρα έχεις σπίτι βιβλία που εσύ ή το παιδί σου δεν έχετε ανοίξει ποτέ. Πάρτε λοιπόν ένα από αυτά και προσπαθήστε να μαζί να φανταστείτε το περιεχόμενο βλέποντας απλά το εξώφυλλο ή την περίληψη του βιβλίου. Ρωτήστε το πώς περιμένει φαντάζεται το τέλος ή τους ήρωες. Αυτό μπορεί να γίνει και στο βιβλιοπωλείο. Είναι πολύ πιθανό έτσι να του κινήσεις το ενδιαφέρον και την περιέργεια να το διαβάσει.
Βρείτε ένα βιβλίο που έχει γίνει ταινία ή προβάλλεται στο σινεμά και διαβάστε το μαζί ή ο καθένας χωριστά. Σκοπός σας είναι να δείτε έπειτα την ταινία και να κρίνετε/ συγκρίνετε. Λίγα λίγα κεφάλαια τη φορά και σε περίπτωση που το κάνετε χώρια, μπορείτε να το συζητάτε. Το παιδί θα έχει ένα ισχυρό κίνητρο να τελειώσει γρήγορα το βιβλίο και θα μάθει να κρίνει και να εκφράζει και τη γνώμη του πάνω σε τέχνες, όπως λογοτεχνία, κινηματογράφος.
Σίγουρα είναι ωραίο να ανταμείβονται τα παιδιά και να επιβραβεύονται οι προσπάθειές τους. Εάν, δε, το συνδυάσες με τις καλές του ενέργειες και σαν ‘’βραβείο’’, τότε και το ίδιο θα έχει ένα επιπλέον κίνητρο για να το κερδίσει.
Οι βιβλιοθήκες αποτελούν εύκολο και δωρεάν τρόπο για να βρεις πολλά και ενδιαφέροντα βιβλία, αλλά κυρίως για να έρθεις σε επαφή με αυτά. Η παιδική ηλικία είναι κατεξοχήν η φάση της εξερεύνησης και της αναζήτησης. Γιατί λοιπόν να μην ικανοποιηθεί η τάση αυτή σαν έναν χώρο τόσο επιμορφωτικό και γεμάτο ερεθίσματα που θα οξύνουν νου και φαντασία στο παιδί;
Μην πιέζεις το παιδί σου όσον αφορά την ανάγνωση. Η πίεση μόνο τα αντίθετα αποτελέσματα θα φέρει. Η επιβολή της ανάγνωσης θα οδηγήσει στην αποστροφή του διαβάσματος. Μην ξεχνάς μάλιστα, πως το ρήμα ‘’διαβάζω’’, όπως το αγαπώ και το ονειρεύομαι, δεν παίρνουν προστακτική.
Του αρθογράφου
Πώς θα ξεχωρίσετε το πότε ο βήχας είναι κάτι ανησυχητικό για το παιδί σας.
Πολλά τροπικά ή εξωτικά φυτά μπορεί να είναι επικίνδυνα εάν καταποθούν και αυτά που δεν είναι επιβλαβή για κατανάλωση θα μπορούσαν να προκαλέσουν δερματική αντίδραση σε ένα παιδί ή ένα κατοικίδιο ζώο με ευαισθησία.
Οι φωνές μπορεί να πειθαρχούν αλλά προκαλούν επιβλαβείς ψυχολογικές επιπτώσεις στα παιδιά.