«Τα νοσήματα της αορτής μπορούν να αντιμετωπιστούν με μεγάλη επιτυχία εφόσον γίνει έγκαιρη διάγνωση». «Αν είστε άνω των 65 ετών, ελέγξτε την αορτή σας»: Αυτά είναι τα δύο βασικά μηνύματα της Ελληνικής Εταιρείας Αγγειακής και Ενδαγγειακής Χειρουργικής (ΕΕΑΕΧ), με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τις Παθήσεις Αορτής (19 Σεπτεμβρίου), η οποία καθιερώθηκε το 2016 από το Ινστιτούτο Marfan. Η μέρα αυτή γιορτάζεται φέτος για πρώτη φορά στη χώρα μας από την ΕΕΑΕΧ, με την ευγενική χορηγία της εταιρείας A&L Medical Supplies (Cook Medical).

Σκοπός της Ημέρας είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση ιατρών, ασθενών και του κοινού για τις παθήσεις της αορτής, και για την ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, ώστε να σώζονται ανθρώπινες ζωές.

Σύμφωνα με τον κο Κωνσταντίνο Δερβίση, Δ/ντή της Αγγειοχειρουργικής Κλινικής του Κωνσταντοπούλειου Γενικού Νοσοκομείου Νέας Ιωνίας και Πρόεδρο της ΕΕΑΕΧ, η αορτή, η μεγαλύτερη αρτηρία του ανθρώπινου σώματος, μπορεί να υποστεί βλάβες που είναι δυνατό να θέσουν σε κίνδυνο ακόμη και τη ζωή του ασθενή.

Τρία είναι τα βασικά νοσήματα που αφορούν την αορτή:

 - Η στένωση ή απόφραξη της αορτής, η οποία οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αρτηριοσκλήρυνση. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η νόσος εκδηλώνεται με πόνο στο βάδισμα, που υποχρεώνει τον ασθενή να σταματήσει το περπάτημα.
 - Ο διαχωρισμός της αορτής, όπου ένα «σκίσιμο» του τοιχώματος της αορτής εμφανίζεται αιφνιδίως και μπορεί να προκαλέσει πολλαπλά προβλήματα, ακόμη και θάνατο σε κάποιες περιπτώσεις, αν μείνει χωρίς αντιμετώπιση.
 - Το ανεύρυσμα, μία εντοπισμένη διόγκωση της αορτής, η οποία μπορεί τελικά να οδηγήσει σε ρήξη (σπάσιμο) του αγγείου, μεγάλη αιμορραγία και απώλεια της ζωής.

Τα νοσήματα της αορτής μπορούν να αντιμετωπιστούν με μεγάλη επιτυχία σχεδόν σε όλη τη χώρα, εφόσον γίνει έγκαιρη διάγνωση. Ο αγγειοχειρουργός είναι εκείνος που θα αντιμετωπίσει με ασφάλεια το πρόβλημα σε όλη του την έκταση, από τη διάγνωση μέχρι και τη θεραπεία.

Σήμερα παρέχονται διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης τόσο με την κλασσική αγγειοχειρουργική, όσο και με ενδαγγειακές τεχνικές, ανάλογα με την κάθε περίπτωση ξεχωριστά.

Παρά ταύτα, υπάρχουν ακόμη ζητήματα που επιδέχονται βελτίωσης και θα πρέπει να αποτελέσουν στόχους οργανωμένης αντιμετώπισης στο παρόν και στο άμεσο μέλλον. Απουσιάζει ένα επίσημα οργανωμένο πρόγραμμα πρώιμης και έγκαιρης διάγνωσης του ανευρύσματος της κοιλιακής αορτής. Όλοι οι άνδρες ηλικίας άνω των 65 θα πρέπει να υποβάλλονται σε υπερηχογραφικό έλεγχο για την έγκαιρη διάγνωση ανευρύσματος κοιλιακής αορτής.

Απουσιάζει, επίσης, ένα οργανωμένο σύστημα διαχείρισης και αντιμετώπισης των διαχωρισμών της αορτής. Η επείγουσα αυτή κατάσταση, που συχνά είναι και θανατηφόρα, απαιτεί έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία. Τα βέλτιστα αποτελέσματα θα προκύψουν μόνο με τη δημιουργία συγκεκριμένων κέντρων, στελεχωμένων από γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων (καρδιοχειρουργούς, αγγειοχειρουργούς, επεμβατικούς ακτινολόγους, καρδιολόγους, αναισθησιολόγους, εντατικολόγους), στα οποία θα είναι δυνατή η σφαιρική αντιμετώπιση του προβλήματος.

Τέλος, αναγκαία είναι η συστηματική καταγραφή των παθήσεων της αορτής σύμφωνα με τα πρότυπα όλων των προηγμένων συστημάτων Υγείας, η οποία θα αποδώσει την πραγματική έκταση του προβλήματος. Επιπρόσθετα, η συστηματική καταγραφή θα βοηθήσει στην οργάνωση των μονάδων Υγείας, στην καλύτερη αντιμετώπιση των ασθενών και θα δώσει ώθηση στην ερευνητική δραστηριότητα.

Σήμερα, η Ελληνική Εταιρεία Αγγειακής και Ενδαγγειακής Χειρουργικής έχει δημιουργήσει το HEVAR (Hellenic Vascular Registry), το Ελληνικό Μητρώο καταγραφής Αγγειακών Παθήσεων. Το HEVAR είναι ένα πρωτοποριακό ηλεκτρονικό σύστημα καταγραφής των αγγειακών παθήσεων, το οποίο μπορεί να αποτελέσει τον οδηγό προς την επίλυση αυτού του ζητήματος.